หยงสตาร์ ณ ตรัง!!!

หยงสตาร์ ณ ตรัง

ประวัติศาสตร์ชุมชนตันหยงสตาร์ .../ "หยงสตาร์" เป็นชุมชนเก่าแก่ เริ่มตั้งชุมชนเมื่อใดไม่ปรากฏหลักฐานแน่ชัด เพียงแต่ประวัติเมืองพัทลุงได้บันทึกไว้ว่า พ.ศ. 1880 ปะเหลียนเป็นอาณานิคมของเมืองพัทลุง โดยตอนหนึ่ง ทางเมืองพัทลุง (นางเลือดขาว) ไปติดต่อสมณทูตจากเมืองลังกาให้มาเผยแผ่ศาสนาในภาคใต้ของไทย ตามประวัติกล่าวว่าคณะนางเลือดขาวและสมณทูตเดินทางกลับมาขึ้นเรือที่ท่าเรือปะเหลียนสันนิษฐานว่าอาจเป็นท่าเรือบ้านหยงสตาร์ หรือท่าเรือแห่งใดแห่งหนึ่งบริเวณใกล้ ๆ นี้ ต่อมาพัทลุงยกฐานะ ปะเหลียน เป็นเมือท่า หน้าด่าน ดังนั้นเมื่อ หยงสตา เป็นดินแดนริมฝั่งทะเลของปะเหลียน มาแต่เดิม จึงประมาณว่า ก่อนอยุธยาตอนปลาย

ชุมชนหยงสตาน่าจะมีอยู่แล้ว ทั้งน่าจะเป็นชุมชนใหญ่ในขณะนั้น เพราะในบันทึกกล่าวว่าเป็นเมืองท่าของเมืองพัทลุง ซึ่งพัทลุงถือครองดินแดนแถบนี้หรือ อาณานิคม ที่พัทลุงจะผ่านมาออกทะเลอันดามันได้เพียงช่องเดียวเนื่องจากขณะนั้นดินแดนทางทิศเหนือของแม่น้ำปะเหลียน ตั้งแต่ทุ่งค่าย คลองลำเลียง จนถึงนาโยงบางส่วน อยู่ในความครอบครองของเมืองตรัง ซึ่งเมืองตรังขึ้นต่อเมืองนครศรีธรรมราช มีผู้ครองเมืองเข้มแข็ง ขยายอาณาเขตไปถึงเมืองสงขลา พูดได้ว่าเป็นใหญ่อยู่ทางทะเลตะวันออก แต่เมื่อต้องการจะผ่านลงทะเลตะวันตก คือทะเลอันดามัน ก็มีช่องทางเดียวที่เหลืออยู่ คือ ข้ามเทือกเขาบรรทัดมาตั้งเมือง ที่บ้านปะเหลียน (อยู่ในตำบลปะเหลียนปัจจุบัน)

แล้วยึดครองดินแดนแถบนี้ไว้เป็นอาณานิคม เพื่อออกสู่ทะเลอันดามันทางชุมชนหยงสตา เขตยึดครองของเมืองพัทลุงประมาณว่า ทิศเหนือมีอาณาเขตตั้งแต่บ้านคลองปะเหลียน บ้านย่านตาขาว ในควน โพรงจระเข้ นาโยงบางส่วน จนถึงเทือกเขาบรรทัด ส่วนทางทิศใต้ จากเทือกเขาบรรทัด บ้านตระ บ้านลิพัง จนถึงบ้านหยงสตา ซึ่งอาณาเขตทิศใต้นี้ติดต่อกับ สุไหงอุเป (อำเภอทุ่งหว้า) แขวงเมืองสตูลที่ขึ้นกับไทรบุรี พัทลุงมีคนมาปกครองปะเหลียน โดยข้ามเทือกเขาบรรทัดมาตั้งเมืองที่บ้านปะเหลียนเพื่อจะติดต่อสื่อสารหรือขนส่งสินค้าก็สามารถใช้เส้นทางเดิน ได้สามทาง

คือ เส้นทางเขาช่องเส้นทางเขาเจ็ดยอด และเส้นทางบ้านตระ ในส่วนลึกๆ พัทลุงไม่สนใจสถานที่ตั้งเมืองมากนักสนใจที่จะมีทางผ่านออกทะเลอันดามันมากกว่า จึงมุ่งมาส่งเสริม เกาะหยงสตา ให้เป็นท่าเรือรับส่งสินค้า หวังเรื่องการค้าขาย ซึ่งเวลานั้นการค้าขายติดต่อกับเกาะหมาก (เกาะปีนัง)และเมืองอื่นๆ ริมฝั่งทะเลอันดามัน เป็นความปรารถนาของเมืองที่มีอำนาจ รวมถึงประเทศตะวันตกหลายประเทศ นับได้ว่าสมัยนั้น หยงสตาเป็นท่าเรือสำคัญ นักเดินเรือรู้จักกันทั่วไปในนามท่าเรือ “ตันหยงสตา” Tanjont Setar หยงสตาร์ หรือหยงสตาร เป็นคำตัดพยางค์ให้สั้นลง ตามนิสัยของชาวพื้นบ้านภาคใต้ทั่ว ๆ ไปจากคำว่า ตันยุง-เสตาร ซึ่งเป็นภาษามลายู (มาเลย์) ที่แปลว่าแหลมมะปราง

Tanjong แปลว่า แหลม คือดินที่ยื่นลงไปในน้ำ Setar แปลว่า มะปราง คือพืชยืนต้นประเภทมะปริงหรือมะปรางเดิมเขียน ตันหยงสตา หรือหยงสตา ไม่มี " ร์ " แต่หลังจากมีการสำรวจสำมะโนครัว เมื่อปี พ.ศ. 2478 แล้ว พนักงานสำรวจขณะนั้น คือ ครูประชาบาลที่ได้รับการแต่ตั้งจากราชการได้เขียนเป็น หยงสตาร์ทั้งหมด จึงใช้มาจนถึงปัจจุบัน ประมาณ พ.ศ. 2290 ตรงกับสมัยอยุธยาตอนปลาย หลักฐานที่เกี่ยวกับพระยาราชบังสัน (ตะตา) บุตรของสุลต่านสุลัยมาน กล่าวไว้ว่า ปะเหลียนเป็นเมืองขึ้นซึ่งต่อมาสมัยพระยาพัทลุง (คางเหล็ก) หรือสมัยพระยาแก้วโกรพพิชัยเขต(ขุน) พระยาพัทลุง (เผือก) พระยาพัทลุง (ทับ) ล้วนแต่มีอำนาจและให้ความคุ้มครองปะเหลียน

โดยส่งคนในเชื้อสายมาปกครองปะเหลียนเรื่อยมา สมัยรัชกายที่ 1 กรุงรัตนโกสินทร์ พ.ศ. 2330 เจ้าเมืองพัทลุงใช้ให้หลวงปะเหลียนโต๊ะกาไปซื้ออาวุธ ปืน กระสุนดินดำ ลินลาปากนก ฯลฯ จากพระยาราชกปิตัน (กัปตันเหล็ก หรือ ฟรานซิสไลท์) ที่เกะปีนัง เพื่อนำมาเตรียมไว้สู้รบพม่า หลวงปะเหลียนโต๊ะกา มาลงเรือ ขึ้นเรือขนอาวุธ ที่ท่าเรือบ้านหยงสตา ปัจจุบันยังมีท่าจอดเรือที่ชาวบ้านเรียกว่า "ท่าโต๊ะกา"เหลืออยู่เข้าใจว่าในระยะ พ.ศ.2330 นี้ ตันหยงสตา น่าจะเป็นท่าเรือสำคัญและมีเรือใหญ่เข้ามารับส่งสินค้าเป็นประจำแล้ว .......................................................................... ปล..ตอนต่อไป....แล้วจะรู้ว่ามีอะไรอีกตั้งมากมายเกี่ยวกับบ้านเรา

เครดิต https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=711470192320905&id=709852999149291